مد” ایرانی-اسلامی”: ضرورت یا فرصت؟

مطالعه پوشش، گنجینه شناخت یک ملت 

لباس گنجینه  هویت یک ملت است. اگر در زمانهای دور پوشش تنها به عنوان کالای پوشیدنی محافظ بدن مطرح بوده است، اما این روزها علاوه بر وظیفه محافظتی خود، بار معنایی و نمادین عمیقی را به دوش می کشدکه متاثر از عوامل متعدد همواره در حال تغییر و چه بسا دگرگونی و تخریب است.

پوشش و حجاب که به طور خاص مورد بحث ماست،  یک عمل اجتماعی و معنادار است وصرفا دیگر شیوه ای برای محافظت از بدن نیست. پوشش علاوه بر این، امری نمادین است و نماد ها و معانی عمیقی در آن متجلی است. لباس، بازتابي از اعتقادات افراد و از مهمترین شاخصه های فرهنگی هر جامعه است. مدل، طرح، رنگ و نقش های به کار رفته در لباس، در حقيقت انعکاسی از نوع تفكر و حتي حالات روحي رواني طراح و در ادامه آن، خریدار و مصرف کننده آن است. به همین دلیل مطالعه این قوانین اجتماعی و نمادها و نشانه ها، سیر تحول پوشش و علل تفاوت نگاه به پوشش و لباس را درگروه های مختلف جامعه تفسیر می کند.

با این تفاسیر، دو عامل “قاعده مند بودن” پوشش و” نمادین “بودن آن همواره باید از هدف گیری های اساسی برای تولید کالاهای فرهنگی مناسب در زمینه پوشش قرارگیرند.

اصل حجاب

این روزها اصیل بودن با حجاب و پوشیدگی و وقار سخت تر شده است. شاید چون بیشتر حجاب به یک صحنه عرضه مد تبدیل شده است تا اینکه نماد ایمان و قرب به خدا باشد. برای مسلمانان، حجاب یک عمل عبادی و راهی برای تقرب به خداوند است. عملی که هم برای مردان و هم برای زنان صدق می کند و واجب شده است. اگر چه به دلیل عوامل بیرونی و موارد موثر سیاسی و اجتماعی و فرهنگی عمل به این مهم دشوار می نماید، اما آموزه های اسلامی همواره تاکید میکند: مسلمانانی که برای اطاعت از دستورات خداوند و زنده نگه داشتن حیا تلاش می کنند، به نوبه خود پاداش می گیرند.

فراگیری مد اسلامی، آشتی با مفاهیم دینی در قرن 21

شاید تا همین چند وقت گذشته تصور عموم مردم این بوده است که پیروی از سبک زندگی مسلمانان ، افراد را محدود می‌کند اما سطح بالای آگاهی مسلمانان نسبت به عموم و اهتمام آنها برای تثبیت و گاها تطبیق این سبک با زندگی مدرن امروزی، موجب شده تا رشد چشمگیر مطالبه پوشاک اسلامی،  رقم بخورد.این روزها، فراگیر شدن اسلام و به طور کل اقبال عمومی مردم به اصل “پوشش و آراستگی”،صنعت مد و لباس جهانی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. به گونه ای که هم اکنون چندین بار در سال در کشورهای اسلامی و غیر اسلامی هفته‌های مد پوشاک زنان محجبه و اسلامی  برگزار می‌شود که در آن‌ها برندهای مطرح هم شرکت می‌کنند و محصولاتی که پوشش مناسبی دارند را عرضه می‌کنند.

البته، تنها بانوان  مسلمان نیستند که به دلیل باورهای مذهبی خود، علاقه مند به استفاده از پوشش مبتنی بر معیارهای اسلامی در مکان های عمومی هستند. بلکه تعداد بانوان غیر مسلمان مثل مسیحی ها و حتی کسانی که هیچ نوع مذهبی را باور ندارند نیز که علاقه مند به پوشش های پوشیده  و حفظ حیا هستند، روز به روز در حال افزایش است.

کشورهای پیشرو در مد اسلامی

مالزی

کوالالامپور علاوه بر این که مقصد مهم گردشگری و تحصیلی و توریستیی است، از مناطق موفق و پر پتانسیل در حوزه مد و لباس نیز به شمار می رود. به دلیل اسلامی بودن حکومت مالزی و اهتمام حکومت به این مهم، هفته های مد اسلامی زیادی در این کشور برگزار می شود. هم چنین به دلیل شمار بالای مسلمانان و همسایگی با  کشورهای مسلمان و از همه مهمتر  اهتمام حکومتش، مد اسلامی در این کشور توسعه چشمگیری داشته است به گونه ای که حتی میلیون ها گردشگر، که سالانه به این کشور سفر می کنند، فرصت های بازاریابی خوبی را در اختیار فعالان مد و طراحان آن قرار داده است .

اندونزی

کشور پادشاهی اندوزی، با دارا بودن بیشترین تعداد مسلمان که به طور شگفت آور طبق آمار ها بیش از  90 درصد مسلمانان جهان را به خود اختصاص داده است، از خواستگاه های مهمی برای مد اسلامی به شمار می رود. تنوع و زیباپوشی و در عین حال پوشیدگی و حفظ اصالت فرهنگی بانوان مسلمان این کشور، عرصه را برای طراحان و علاقه مندان به مد اسلامی گشوده است.

روسیه

در روسیه، به دلیل افزایش جمعیت روز افزون مسلمانان، بازار پوشاک اسلامی هم رو به رشد است. روسیه طبق آمار ها حدو 30 میلیون مسلمان دارد که در حدود 30 درصد مسلمانان قاره اروپا را به خود اختصاص داده است. محصولات طراحان مسلمانان روسی همه ساله، در نمایشگاه صنعت حلال مسکو و در بازارهای تبلیغاتی مانند اتحادیه سبک زندگی مسلمانان  و جشنواره بین‌المللی سبک اسلامی به نمایش در می آیند.

ترکیه

زنان در ترکیه به صورت گسترده از محصولات مد اسلامی استفاده کرده به طوری که دیگر کشورهای مسلمان نیز از بازار پررونق و با کیفیت تاثیر می پذیرند. اهتمام دولت و احزاب اسلام گرا برای فراهم آوردن طرح های در خور بانوان و حتی مردان ترکیه ای، یکی از دلایل موفقیت مد اسلامی در ترکیه  و جهانی شدن آن به شمار می رود. اجناس و لباس های به نمایش درآمده در نمایشگاه های متعدد و معتبر  شامل طیف وسیعی از انواع لباس هاست که نه تنها پوشش های ویژه زنان، بلکه انواع مد های اسلامی لباس برای مردان و لباس های ویژه عروسی و ازدواج  و انواع لباسهای ورزشی و حتی روزمره را شامل می شود. این خود بیانگر اهمیت دادن مسِولان این کشور به مطالبات طیف مسلمان در زمینه پوشاک اسلامی است.

کشورهای عربی

از کشورهای عربی  پیشرو در حوزه ی مد اسلامی، کشور امارات متحده عربی است. این کشور پس از باز کردن مسیر طراحی، اگرچه توسط رقیب بزرگ خود یعنی ترکیه به چالش کشیده شد، اما راه خود را در ادامه داده است و پیشرفت های چشمگیری داشته است.

کمپانی های بزرگ طراحی در کشورهای عربی به ویژه امارات متحده عربی در تلاشند تا این منطقه را به بستری از مرکز طراحی و مد اسلامی تبدیل کنند. و این روزها تبدیل به یکی از مراکز تولید و گشترش مد اسلامی تبدیل شده است.

ایران

ایران از کشورهای اسلامی با قوانین و پوشش اسلامی است. مد زنانه در ایران، معمولااز مدهای عربی پیروی می‌کند. اگرچه این روزها به سبب عدم وجود برنامه ریزی مناسب فرهنگی در زمینه مد و پوشاک، زنان جوان ایرانی بیشتر سعی در الگوگیری از مدهای مدرن غربی داشته‌اند. تهران نیز در سالهای اخیر میزبان مهم‌ترین رویدادهای مد و پوشاک ایرانی بوده است و روز به روز اقبال عمومی به این صنعت مد اسلامی در آن بیشترمی شود. جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر از رویداد های مهم این صنعت در ایران است که به صورت جهانی برگزار می گردد.

ماهیت مد اسلامی

مد اسلامی سبک‌های خاصی از پوشش، آرایش، رفتار و زندگی است که با “اسلام “یعنی اعتقادات، شریعت و اخلاق اسلامی سازگار باشد، اطلاق می شود. پوشش و لباس، به عنوان بخش مهم از این این حوزه با تعریف این که پدیده ‏ای است که در آن نیاز به پوشش خاص وجود دارد و قسمت ‏هایی از بدن باید پوشیده باشد، در صنعت مد امروز، مورد توجه قرارگرفته است. البته رشد جهانی مصرف‏ کنندگان اسلامی به دنبال افزایش تعداد مسلمانان نیز، رابطه مستقیمی با اهمیت یافتن این موضوع داشته است.

طراحی مد اسلامی، اشاره به طراحی استایل و اکسسوری ها طبق باورهای دین اسلام دارد. در این مد “اصالت”، “جذابیت “و “به روز بودن” با رعایت مسایل “اسلامی” و” شرعی “همزمان می شود.

 افرادی که در این حوزه فعالیت می کنند و قصد تولید این محصولات با اهمیت را برای جامعه دارند، باید دیدگاهی درست واصولی نسبت به مفهوم حجاب و پوشش داشته باشند.

برای برخی حجاب فقط به معنای “پوشاننده “است درحالی که معنای حقیقی آن فراتر از این تعریف است و پیچیدگی های زیاد و مولفه های وابسته متعددی از جمله مسایل اجتماعی،سیاسی  و فرهنگی دارد.اگر چه همین نگرش های متفاوت نسبت به حوزه ی مد اسلامی در جهان خود باعث پویایی این حوزه و جذابیت آن شده است اما حساسیت کار در این حوزه همواره افرادی دغدغه مند و متخصص را می طلبد.

گروه تی شین، از جمله این مجموعه های دغدغه مند است که با توانمند سازی و آموزش بانوان سرپرست خانوار و کم برخوردار آنها را آماده تولیدات حجاب برای خانواده می نماید و می کوشد ، محصولات خاص و با کیفیت حجاب و پوشش های مناسب ایرانی _اسلامی را  برای “بانوان”،”آقایان” و به ویژه “کودکان” تولید کند و در این بازار با اهمیت و گسترده نقش خود را به وجه مناسبی ایفا کند.

مد اسلامی ضرورت دنیای امروز